Przy pomocy kalkulatora BMI każdy może w bardzo prosty sposób określić swój indywidualny BMI. W tym celu wystarczy wprowadzić do kalkulatora dane dotyczące wzrostu i wagi. Po naciśnięciu przycisku „Oblicz” kalkulator BMI wyświetli wartość: wskaźnik masy ciała.
BMI Tabela
| Klasyfikacja | BMI |
|---|---|
| Niedowaga | < 18,5 |
| Normalna waga | 18,5 – 24,9 |
| Nadwaga | 25 – 29,9 |
| Otyłość I stopnia | 30 – 34,9 |
| Otyłość II stopnia | 35 – 39,9 |
| Otyłość III stopnia | ≥ 40 |
BMI – Body Mass Index
Skrót BMI oznacza wskaźnik masy ciała (ang. body mass index). W przypadku tego wskaźnika chodzi o wartość liczbową, która służy do oceny masy ciała człowieka w stosunku do wzrostu. Ściśle biorąc, jest to masa ciała podzielona przez wzrost podniesiony do kwadratu. Wskaźnik masy ciała podaje się w kg/m². Dla potrzeb kalkulacji masę podaje się w kilogramach, natomiast wzrost w metrach. BMI nazywany jest alternatywnie wskaźnikiem Kaupa lub Oueteleta. Nazwa ta wywodzi się od twórcy wskaźnika masy ciała, ale jest raczej rzadko stosowana.
Klasyfikacja BMI
Jeśli potraktować BMI jako zwykłą liczbę, to oczywiście nie wiele nam ona powie. Dlatego istnieją określone przedziały, za pomocą których można zinterpretować obliczony wskaźnik masy ciała. Przedziały te można odczytać z przedstawionej wyżej tabeli. Poniżej krótkie objaśnienie poszczególnych przedziałów wagowych:
Niedowaga:
Wskazanie przez kalkulator BMI wartości poniżej 18,5 kg/m2 oznacza przyporządkowanie do kategorii „niedowaga”. W takim przypadku powinno się w zdrowy sposób – a więc poprzez połączenie zbilansowanej diety i sportu – spróbować powrócić do swojej indywidualnej, zdrowej i prawidłowej wagi.
Waga prawidłowa:
Jeżeli obliczony wskaźnik masy ciała mieści się w zakresie pomiędzy 18,5 a 24,9 kg/m2, mamy do czynienia z prawidłową wagą. Kto zamierza osiągnąć swój optymalny BMI, powinien skupić się na tym zakresie. Jest to przedział, w którym stosunek masy ciała do wzrostu uważa się za zdrowy.
Nadwaga:
Kalkulator BMI wskazuje również, kto ma problemy z wagą. Począwszy od wartości BMI 25 kg/m2 następuje zaszeregowanie do przedziału „nadwaga”. Przedział ten obowiązuje do wartości 29,9 kg/m2 i powinien być traktowana jako sygnał ostrzegający przed groźbą otyłości.
Otyłość:
Człowiek, który osiągnie BMI na poziomie 30 lub wyższy, zostaje zaklasyfikowany do kategorii „otyłość”. Oficjalna klasyfikacja według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zakłada podział otyłości na podkategorie – w zależności od wartości BMI. Podział ten obejmuje stopnie od I do III.
W optymalnym przypadku obliczony BMI powinien odpowiadać przedziałowi „waga prawidłowa”, a więc wynosić między 18,5 a 24,9.
Historia BMI
Podstawę dzisiejszego BMI – mianowicie wzór do obliczania stosunku masy ciała do wzrostu – stworzył już w roku 1832 belgijski matematyk Adolphe Quetelet. W pierwszej połowie XX wieku prace nad wskaźnikiem kontynuował austriacki badacz Ignaz Kaup. Wskazał on na związek pomiędzy wskaźnikiem a kwestią zdrowia.
Obecną nazwę BMI uzyskał dopiero w roku 1972 dzięki publikacji artykułu amerykańskiego naukowca w dziedzinie żywienia, którym był Ancel Benjamin Keys. Keys nie zakładał jednak wykorzystania BMI do oceny wagi ciała poszczególnych ludzi. Wskaźnik masy ciała był przez niego używany w o wiele większym stopniu do statystycznych porównań całych populacji. W latach 80-tych ubiegłego wieku BMI zwróciło na siebie uwagę Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), która stosuje go do dziś.
Obliczanie BMI
Jak już wspomniano wyżej – BMI, a więc również kalkulator BMI – przedstawiają relację wagi ciała do wzrostu. W tym przypadku nie chodzi jednak o zwykłe porównanie obu czynników – pod uwagę bierze się mianowicie wzrost podniesiony do kwadratu.
Wzór do obliczenia BMI wygląda zatem następująco.
Waga ciała jest przy tym wyrażona w kilogramach, natomiast wzrost podawany jest w metrach. Najlepiej kalkulację przedstawić na przykładzie. Jeśli chcemy obliczyć BMI dla mężczyzny, który mierzy 1,92 m i waży 82 kg, wówczas wzór będzie przedstawiać się następująco.
Najczęściej BMI rozpatruje się wyłącznie jako liczbę. Prawidłowo powinno się jednak podawać ją razem z jednostkami. W powyższym przykładzie BMI wynosiłby więc 22,24 kg/m². Oczywiście o wiele łatwiej ustalić wskaźnik masy ciała przy pomocy kalkulatora BMI na niniejszej stronie.
Podczas obliczania wskaźnika masy ciała należy uwzględnić kilka specyficznych cech w zależności od płci i wieku:
Jak przekonujący jest BMI?
BMI jest mocno zakorzeniony w umysłach wielu ludzi, co tłumaczy jego szerokie rozpowszechnienie. Stosowanie wskaźnika masy ciała wciąż spotyka się z głośną krytyką, która zarzuca mu niski poziom wiarygodności. W ogniu krytyki znalazły się czynniki, które mają wpływ na wagę ciała, ale nie na zdrowie człowieka, a mimo to są uwzględniane w kalkulacji BMI.
Wysoki wskaźnik masy ciała niekoniecznie należy uzasadniać nadwagą. Przykładowo wysoki udział masy mięśniowej, duża szerokość pleców lub też wysoka gęstość kości mogą skutkować większą masą ciała, a co za tym idzie również wyższym BMI. Dobrze wytrenowane osoby mogą charakteryzować się większą wagą ciała z powodu dużej masy mięśniowej, mimo że mają mało tkanki tłuszczowej i są w dobrej kondycji. Z kolei sportowcy wyczynowi jak maratończycy często mają BMI, który kojarzony jest z niedowagą, mimo że są w doskonałej formie fizycznej i w ich przypadku nie ma mowy o niedożywieniu.
Gdy BMI jest zbyt wysoki
Jeżeli kalkulator BMI wskaże zbyt wysoką wartość, należałoby koniecznie ustalić przyczyny takiego stanu rzeczy. Najpierw powinno się wykluczyć wysoki BMI jako pochodną dużej masy mięśniowej, prowadzącej do jego zafałszowania. Osoby bardzo aktywne fizycznie i muskularne często nie mają nadwagi wiążącej się z ryzykiem dla zdrowia. Dlatego nie powinny one przywiązywać zbyt dużej wagi do BMI.
Dla osób z niewielką masą mięśniową lub ludzi nieuprawiających sportu i mało aktywnych wysoki wskaźnik masy ciała powinien służyć jako sygnał ostrzegawczy, świadczący o problemach zdrowotnych. Wysoki BMI u ludzi, którzy nie uprawiają sportów siłowych, najczęściej wynika z nadwagi. Nawet jeśli nie zawsze mamy pewność co do wiarygodności wskaźnika masy ciała, wartość BMI powyżej 30 powinna być ostatnim dzwonkiem, aby zdecydować się na aktywne życie. Aby zmniejszyć wynikające z nadwagi ryzyko dla zdrowia, powinno się zrealizować program służący planowej redukcji wagi poprzez sport i zmianę diety. W przypadku gdy BMI jest ekstremalnie wysoki, należy koniecznie skorzystać z pomocy lekarskiej.
Gdy kalkulator BMI ustali niską wartość
W większości przypadków kalkulator BMI wykorzystuje się do ustalenia, czy występuje nadwaga. Niedowaga stanowi także ryzyko dla zdrowia i również w tym przypadku można skorzystać ze wskaźnika masy ciała. Zbyt niski BMI powinien być dla nas również ostrzeżeniem. Obowiązuje zasada, że im bardziej wartość odbiega od wagi prawidłowej, tym bardziej nagląca jawi się potrzeba podjęcia działań.
Przy wskaźniku masy ciała poniżej 17,5 lekarze mówią o tak zwanej wadze anorektycznej. Często próg ten jest wykorzystywany w diagnozowaniu anoreksji. W przypadku tak niskiego BMI należałoby skonsultować się z lekarzem i zasięgnąć porady medycznej.